تکنیک گوینده-شنونده، از تکنیک‌هایی است که برای حل یا تبدیل تعارض به کار می‌رود. با به‌کارگیری این روش می‌توان مطمئن شد که طرفین حرف یکدیگر را به‌روشنی می‌فهمند و هر دو فرصت دارند بی‌نگرانی از فهمیده نشدن، حرف بزنند و منظورشان را شرح دهند. این روش به جلوگیری از ارتباط مخرب کمک می‌کند، احتمال سوء تفاهم و سوء تعبیر را کاهش می‌دهد و فرصت برابر به همه‌ی طرفین گفت‌وگو می‌دهد.
چه وقت‌هایی می‌توان از این روش در برخورد با فرزندان استفاده کرد؟
در موقعیت‌هایی که اختلاف نظری با فرزندتان دارید، درخواست‌تان را با غُر زدن بیان می‌کنید، وقت‌هایی که امر و نهی می‌کنید و دستور می‌دهید، زمانی که می‌خواهید فرزندتان رفتاری را متوقف یا کاری را انجام دهد، و یا در موقعیت‌های حساسی که فکر می‌کنید به جنجال و دعوا منجر می‌شود، وقت به کار بردن این تکنیک است؛ تکنیکی که به ایجاد رابطه‌ای امن و روشن و شفاف کمک می‌کند.
چه‌طور از تکنیک گوینده-شنونده استفاده کنم؟
این تکنیک چند قانون کلی دارد:
- وسط حرف گوینده نپر و بگذار حرفش تمام شود.
- دیگری هم مثل شما حق دارد حرف بزند.
- دنبال راه حل نباش، روی خوب شنیدن تمرکز کن.
- حدس نزن، نیت‌خوانی نکن، از احساس و نظرت بگو و برای بیان نقطه‌نظرهایت از جملاتی که با «من» شروع می‌شود استفاده کن.
- مختصر و مفید حرف بزن.
- از شنونده درخواست کن برداشتش از حرف‌هایت را خلاصه بگوید.
- برداشت خود را از حرف‌های گوینده خلاصه بگو.
استفاده از این تکنیک محدودیت سنی ندارد، می‌توانید در تعامل با بچه‌های کوچک‌‌تر از زبانی متناسب با سن آن‌ها استفاده کنید و در عین حال این الگو را هم به کار بگیرید.