فضای سبز حافظه و تمرکز بچه‌ها را تقویت می‌کند

مرجع: Huffingtonpost

نویسنده: Carolyn Gregoire

تاریخ انتشار: ۲۷ آذر ۱۳۹۴

مدت مطالعه: ۴ دقیقه

پژوهشی که در آکادمی ملی علوم آمریکا انجام شد، نشان می‌دهد حافظه و تمرکز آن دسته از کودکان دبستانی که در مدرسه یا خارج از آن از فضای سبز بهره برده‌اند، بیش از کودکان محروم از فضای سبز تقویت می‌شود. نتایج پژوهش دیگری که ظرف ۶ سال در دبستان‌های دولتی ایالت ماساچوست آمریکا انجام شد نیز نشان می‌دهد دانش‌آموزانی که در مدارسی با فضای سبز بیشتر درس می‌خوانند، نمرات بالاتری در آزمون‌های استاندارد ریاضی و انگلیسی گرفته‌اند. 

ریچارد لوو (Richard Louv)، خبرنگار، مؤسس شبکه‌ی طبیعت و کودکان، و نویسنده‌ی کتاب «آخرین کودک در جنگل: چه‌طور فرزندان‌مان را از عارضه‌ی کمبود طبیعت نجات دهیم» در مصاحبه با هافینگتون‌پُست می‌گوید: پژوهش‌های علمی زیادی از ارتباط نزدیک میان تجربه‌‌ی انسانی در طبیعت با رشد فیزیکی و ذهنی حکایت دارند و به همین دلیل شمار زیادی از مدارس خانگی، مهد‌کودک‌‌ها، مدارس خصوصی و بعضی از مدارس دولتی تلاش می‌کنند طبیعت و فضای آزاد را در فرآیند یادگیری بگنجانند. 

پژوهش دیگری در شهر بارسلون در اسپانیا نیز از تأثیر فضای سبز و آزاد در فرآیند یادگیری خبر می‌دهد. پژوهش‌گران اسپانیایی ۲۵۰۰ دانش‌آموز مقاطع دوم تا چهارم دبستان را در دو مرحله مورد آزمون قرار دادند. نخستین آزمون مهارت‌های ذهنی که حافظه‌ی کوتاه‌مدت و تمرکز را می‌سنجید یک بار در آغاز پژوهش برگزار و بار دیگر، شش سال بعد و در پایان پژوهش تکرار شد. علاوه بر این، پژوهش‌گران میزان فضای سبز درون و پیرامون مدارس این کودکان را نیز اندازه‌گیری کردند. آن‌ها در پایان تحقیق به این نتیجه رسیدند که حافظه‌ی کاربردیِ دانش‌آموزانی که در مدارسی با فضای سبز بیشتر درس می‌خوانند، نسبت به دیگر دانش‌آموزانِ مورد مطالعه پنج درصد بیشتر تقویت شده و بهبود یافته است. حافظه‌ی کاربردی نوعی از حافظه کوتاه‌مدت است که نقشی اساسی در مهارت‌های استدلالی، یادگیری و پردازش مفاهیم دارد. این کودکان همچنین حواس‌پرتی کمتری نسبت به باقی کودکان نشان‌ دادند. 

اما چرا؟ این احتمال وجود دارد که فضاهای سبز باعث افزایش فعالیت فیزیکی می‌شوند و فعالیت فیزیکی بیشتر، رشد ذهنی کودکان را سرعت می‌بخشد. علاوه بر این، آقای لوو اشاره‌ می‌کند که بازی در فضای آزاد فرصت تمرین مهارت‌های ذهنی را برای بچه‌ها فراهم می‌کند. 

او می‌گوید: شواهد علمی نشان می‌دهند که طبیعت تأثیر چشمگیری بر رشد فیزیکی دارد و رابطه‌ی میان رشد فیزیکی و تیزهوشی نیز مستقیم و معنادار است. حضور در طبیعت این توانایی را به کودکان می‌دهد که در موقعیت‌هایی که دیگران آشفتگی وهمهمه می بینند، آن‌ها الگو‌ها را شناسایی کنند. همچنین رابطه تنگاتنگ رشد فیزیکی و تیزهوشی برای فهم و کسب دانش و استفاده‌ی کاربردی از آن لازم است و فرد را قادر می‌سازد گزینه‌ها و احتمالات بیشتری را ببیند. 

افزون بر این، محققان به این نتیجه رسیده‌اند که آلودگی هوا دیگر فاکتور مؤثر بر رشد کودکان است و کاهش آلاینده‌های هوا، رشد ذهنی کودکان را ۲۰ تا ۶۵ درصد بهبود می‌بخشد.

فواید طبیعت و فضای باز به رشد حافظه و تمرکز محدود نمی‌شود، پژوهش‌ها می‌گویند که در سایه‌ی فعالیت‌های فیزیکی در طبیعت، خلاقیت، مهارت‌های اجتماعی، ریسک‌پذیری، نیاز به کشف و ماجراجویی، مهارت‌های راهبری، اعتماد به نفس، حس ماجراجویی و کنجکاوی کودکان نیز پرورش خواهد یافت.